Rebekka van Dam, Torenweg 37/35

 

Dit huis werd bewoond door Rebekka van Dam, geboren op 26 april 1870. Het huis staat aan de Torenweg en is tegenwoordig een samenvoeging van de nummers 35 en 37. Rebekka woonde aan de linkerkant op nummer 35. Het huis heeft nu huisnummer 37.

Rebekka werd in Warffum geboren als één van de negen kinderen van Jacob van Dam en Rebekka Meijer. Ze was vernoemd naar haar moeder en een eerder geboren maar vroeg gestorven zusje. Haar ouders bewoonden na hun huwelijk in 1857 diverse huurwoningen en ook koopwoningen in Warffum. In 1879, Rebekka was toen negen jaar oud, werden ze eigenaar van de woning Torenweg 35. Van 1907 tot 1909 heeft Rebekka gewoond op het adres Torenweg 8, dat vanaf 1887 ook in het bezit was van haar ouders.

Ze vestigde zich, vinden we in het boek 'De Joodse Gemeenschappen in Noord-west Groningen', in 1924 opnieuw in Warffum vanuit Schoterland, in de buurt van Gorredijk en Jubbega in Friesland. Ze was toen 54 jaar oud. Ze bleef echter niet lang in Warffum, want verhuisde in datzelfde jaar nog naar Groningen. In 1936 vestigde ze zich wederom in Warffum, deze keer vanuit Amsterdam. 

Rebekka was hoedenmaakster en winkelier en verkocht haar waren in haar winkel op dit adres. Via haar broer Philippus was ze de tante van Jacoba Benninga-van Dam, die ook in de Torenweg woonde, op nummer 13A. Ze was ook een volle nicht van Reina Broekema-van Dam, de moeder van Benjamin - Poerre - Broekema. Hun vaders waren broers.

Rebekka woonde, nadat Benjamin Broekema had moeten vertrekken, tijdens haar laatste maanden in Warffum in bij haar nicht Reina. Ze moest op 12 november 1942 naar Westerbork, tegelijk met de bewoners van Oosterstraat 5-7 (Reina Broekema, plus Benjamin's vrouw Sara Broekema en haar twee kinderen) en de bewoners van Oosterstraat 21 (Selma van der Hal-van Dam en haar drie kinderen). Een groep van negen mensen. 

Net als de anderen werd Rebekka op 16 november 1942 op de trein naar Auschwitz gezet en daar op 19 november 1942 vermoord. 

Over Rebekka staat in bovengenoemd naslagwerk, in een paragraaf over het godsdienstige leven van de Joden op het Hogeland, nog het volgende geschreven: 

'De meeste mensen spreken zich niet zo gauw openlijk uit over hun godsdienstige gevoelens, en áls ze het al doen dan worden die uitspraken zelden vastgelegd. In een afscheidsbrief, geschreven voor haar vertrek uit Warffum naar Westerbork, vertelt de tweeënzeventigjarige Rebekka van Dam echter niet alleen hoe zij zich materieel heeft voorbereid: alles is met hulp van de buren en van een der marechaussees gepakt - het brood staat geroosterd klaar -, maar zij geeft ook iets van haar innerlijk bloot. "Sinds ik weer mijn volle vertrouwen in God stel (even was ik de kluts kwijt) ben ik zoo rustig geworden"...' 

 

Hieronder een van de advertenties die Rebekka van Dam plaatste in het Nieuwsblad van het Noorden en een foto van Rebekka, van beide is de datum onbekend.

 

  

En hier een foto van het huis waar Rebekka woonde, Torenweg 35/37, gemaakt in de jaren vijftig van de vorige eeuw.